Bijbelse tuchthandhaving in de kerkgemeente: Een vergeten plicht.

In onze huidige tijd is er in veel kerken een stilte ontstaan rondom een belangrijk onderwerp: kerkelijke tucht. Wanneer een gelovige openlijk en zonder berouw blijft zondigen, wat moet de kerkgemeente dan doen? Voor velen is dit een ongemakkelijk gesprek, maar de Bijbel spreekt hier helder over.

Wat zegt de Bijbel over openlijke zonde?

De Schrift geeft ons duidelijke richtlijnen. In 1 Timoteüs 5:20 staat geschreven: "Degenen die blijven zondigen, bestraf ze in het openbaar, opdat ook de anderen vrees krijgen." Dit is geen suggestie, maar een opdracht aan de kerkgemeente. Wanneer iemand volhardt in zonde en weigert zich te bekeren, moet dit voor de hele kerkgemeente besproken worden.

Waarom? Niet om iemand publiekelijk te vernederen, maar om twee redenen: ten eerste om de zondaar te confronteren met de ernst van zijn of haar daden, in de hoop op bekering. Ten tweede om andere gelovigen te waarschuwen en te beschermen tegen de invloed van zonde.

Het stappenplan van Christus

Jezus Christus zelf heeft ons een proces gegeven in Mattheüs 18:15-17: "Indien nu uw broeder tegen u gezondigd heeft, ga heen en bestraf hem tussen u en hem alleen; indien hij u hoort, zo hebt u uw broeder gewonnen. Maar indien hij u niet hoort, neem nog een of twee anderen met u, opdat in de mond van twee of drie getuigen elk woord besta. En indien hij denzelven geen gehoor geeft, zeg het der gemeente; en indien hij ook der gemeente geen gehoor geeft, zo zij hij u als de heathen en de tollenaar."

Dit is een liefdevol proces met meerdere fasen:

1. Persoonlijk gesprek: Ga eerst alleen naar de persoon toe

2. Met getuigen: Als er geen berouw komt, neem twee of drie getuigen mee

3. Voor de kerkgemeente: Als er nog steeds geen bekering is, breng het voor de hele kerkgemeente

4. Uitsluiting: Als de persoon ook de kerkgemeente niet wil horen, moet hij of zij behandeld worden als iemand die buiten de kerkgemeente staat

Dit proces beschermt zowel de zondaar als de kerkgemeente. Het voorkomt roddel, want de zaak wordt niet achter iemands rug besproken. Het geeft de persoon meerdere kansen om tot inkeer te komen. En het houdt de kerkgemeente zuiver, want onbehandelde zonde kan zich verspreiden als zuurdesem in deeg.

Veelgehoorde excuses en Bijbelse antwoorden

Excuus: "Alleen God mag oordelen!"

Dit is misschien wel het meest gebruikte argument tegen kerkelijke tucht. Mensen verwijzen vaak naar Mattheüs 7:1: "Oordeelt niet, opdat gij niet geoordeeld wordt."

Maar dit vers verbiedt geen enkele vorm van oordelen. Het waarschuwt tegen hypocriet en hardvochtig oordelen. In hetzelfde hoofdstuk, vers 5, zegt Jezus Christus: "Gij huichelaar, werp eerst de balk uit uw oog, en dan zult gij bezien om de splinter uit uws broeders oog te werpen." Jezus Christus zegt hier dus: reinig eerst jezelf, en dan help je je broeder of zuster.

Bovendien schrijft de apostel Paulus in 1 Korinthe 5:12-13: "Want wat heb ik te oordelen ook degenen, die buiten zijn? Oordeelt gij niet degenen, die binnen zijn? Maar degenen, die buiten zijn, zal God oordelen. Doet dan dien boze uit u zelven weg." De kerkgemeente heeft juist de plicht om haar eigen leden te beoordelen wanneer zij in zonde leven.

Stel je voor dat een vader zijn kind ziet spelen op een drukke weg. Zou die vader zeggen: "Ik mag niet oordelen of dit gevaarlijk is"? Natuurlijk niet! Uit liefde grijpt hij in. Zo moet ook de kerkgemeente uit liefde ingrijpen wanneer een broeder of zuster zich in gevaar bevindt door zonde.

Excuus: "We moeten liefdevol en accepterend zijn"

Veel kerken benadrukken tegenwoordig vooral Gods liefde en acceptatie. En terecht, want God is liefde (1 Johannes 4:8). Maar echte liefde confronteert ook zonde.

Hebreeën 12:6 zegt: "Want welken de Heere liefheeft, die kastijdt Hij, en Hij geselt een iegelijken zoon, dien Hij aanneemt." Gods liefde betekent niet dat Hij zonde tolereert. Integendeel, juist omdat Hij van ons houdt, tuchtigt Hij ons.

Denk aan een arts die een tumor ontdekt bij een patiënt. Een slechte arts zou zeggen: "Ik wil je niet beledigen of van streek maken, dus ik vertel je niets over de tumor." Een goede arts daarentegen zegt de waarheid, hoe pijnlijk ook, omdat hij het beste met de patiënt voorheeft. Echte liefde spreekt de waarheid in liefde (Efeziërs 4:15).

Excuus: "We zijn allemaal zondaars, niemand is perfect"

Dit is waar. Romeinen 3:23 bevestigt: "Want zij hebben allen gezondigd, en derven de heerlijkheid Gods." Maar er is een groot verschil tussen:

• Een gelovige die struikelt, zijn zonde erkent, berouw toont en hulp zoekt

• Iemand die bewust en onberouwvol blijft leven in zonde

1 Johannes 1:8-10 maakt dit onderscheid: "Indien wij zeggen, dat wij geen zonde hebben, wij verleiden onszelf, en de waarheid is in ons niet. Indien wij onze zonden belijden, Hij is getrouw en rechtvaardig, dat Hij ons de zonden vergeeft, en ons reinigt van alle ongerechtigheid. Indien wij zeggen, dat wij niet gezondigd hebben, wij maken Hem tot een leugenaar, en Zijn woord is in ons niet."

Kerkelijke tucht richt zich niet op iedereen die fouten maakt, maar op hen die weigeren hun zonde te belijden en er vanaf te zien.

Het verschil is als tussen iemand die uitglijdt en valt, en iemand die bewust blijft liggen in de modder en weigert op te staan. De kerkgemeente helpt de eerste overeind. Maar de tweede moet gewaarschuwd worden: als je hier blijft liggen, word je ziek.

Excuus: "Dat jaagt mensen alleen maar weg uit de kerk"

Sommigen vrezen dat strikte tucht mensen afschrikt. Maar wat is beter: een volle kerk met veel onberouwvolle zondaars, of een kleinere kerkgemeente die echt leeft naar Gods Woord?

In Handelingen 5 lezen we over Ananias en Saffira, die logen tegen de Heilige Geest. God strafte hen onmiddellijk met de dood. Wat was het resultaat? Vers 11 zegt: "En er kwam grote vrees over de gehele gemeente." En toch lezen we in vers 14: "En des te meer werden gelovigen toegedaan tot den Heere, menigten van mannen en vrouwen."

Ware tucht schrikt inderdaad mensen af, maar het schrikt de verkeerde mensen af en trekt de juiste mensen aan. Het houdt de kerkgemeente zuiver en geloofwaardig.

Een restaurant dat geen hygiëneregels handhaaft, kan korte tijd veel klanten hebben. Maar zodra mensen ziek worden, verliest het alle geloofwaardigheid. Een kerkgemeente zonder tucht verliest op den duur ook haar getuigenis in de wereld. Mensen zoeken naar authenticiteit, niet naar een club waar alles kan en alles mag.

Excuus: "Dat is ouderwets en legalistisch"

In onze moderne samenleving wordt persoonlijke vrijheid hoog gewaardeerd. "Iedereen mag leven zoals hij wil," is het motto. Maar als christen hebben we ons overgegeven aan Christus. We zijn gekocht met een prijs (1 Korinthe 6:19-20).

2 Timotheüs 4:3-4 waarschuwt ons: "Want er zal een tijd zijn, wanneer zij de gezonde leer niet zullen verdragen; maar kittelachtig zijnde van gehoor, zullen zij zichzelven leraars opgaderen, naar hun eigen begeerlijkheden; En zullen hun gehoor van de waarheid afwenden, en zullen zich tot fabelen keren."

We leven in die tijd. Veel kerken hebben hun boodschap aangepast aan wat mensen willen horen in plaats van wat ze moeten horen. Maar Gods Woord verandert niet met de tijdgeest. Wat 2000 jaar geleden zonde was, is nu nog steeds zonde. Een kompas dat met de wind meedraait, is waardeloos. De kerk moet een vast punt zijn in een wereld die constant verandert.

Waarom is kerkelijke tucht noodzakelijk?

1. Om de zondaar te redden

Het ultieme doel van tucht is niet straf, maar herstel. In 1 Korinthe 5:5 schrijft Paulus over iemand die in ernstige zonde leefde: "Den zodanige over te geven aan den satan, tot verderving des vleses, opdat de geest behouden worde in den dag des Heeren Jezus."

Dit klinkt hard, maar het doel is redding. Soms moet iemand de gevolgen van zonde volledig ervaren om tot inkeer te komen.

Denk aan een verslaafde die pas hulp zoekt als hij echt op de bodem is aanbeland. Soms is de pijn van de consequenties de enige weg naar genezing. Wanneer een kerkgemeente iemand uitsluit, krijgt die persoon de kans om wakker te worden en terug te keren naar God.

2. Om de gemeente te beschermen

In 1 Korinthe 5:6-7 waarschuwt Paulus: "Uw roem is niet goed. Weet gij niet, dat een weinig zuurdesem het gehele deeg zuur maakt? Zuivert dan den ouden zuurdesem uit, opdat gij een nieuw deeg zijn moogt."

Zonde verspreidt zich. Wanneer de kerkgemeente openlijke, onberouwvolle zonde tolereert, geeft zij anderen toestemming om hetzelfde te doen. De standaard zakt steeds verder.

In een appelmand hoef je maar één rotte appel te laten liggen, en binnen korte tijd zijn alle andere appels ook aangetast. Zo werkt zonde ook. Het verspreidt zich stilletjes maar gestaag door een kerkgemeente. Wat eerst ondenkbaar was, wordt geaccepteerd. Wat eerst geaccepteerd werd, wordt genormaliseerd. En wat genormaliseerd is, wordt uiteindelijk verdedigd.

3. Om Gods naam te eren

De wereld kijkt naar de kerk. Wanneer christenen hetzelfde leven als de wereld, verliezen we ons getuigenis. Petrus schrijft in 1 Petrus 2:12: "Hebbende uw wandel onder de heidenen eerlijk, opdat in hetgeen zij kwalijk van u spreken, als van kwaaddoeners, zij uit de goede werken, die zij in u opmerken, God mogen verheerlijken in den dag der bezoeking."

Stel je voor: een bedrijf adverteert met "de beste kwaliteit gegarandeerd", maar levert constant slechte producten. Niemand zal dat bedrijf meer serieus nemen. Zo is het ook met de kerk. Als wij roepen dat Jezus Christus levens verandert, maar onze eigen levens zijn niet anders dan die van ongelovigen, wie zal ons dan geloven? Kerkelijke tucht is ook evangelisatie, het laat zien dat we het serieus menen met heiligheid.

4. Om Gods oordeel af te wenden

In 1 Korinthe 11:29-32 waarschuwt Paulus dat onwaardig deelnemen aan het avondmaal leidt tot ziekte en zelfs dood onder gelovigen. Hij schrijft: "Want die onwaardiglijk eet en drinkt, die eet en drinkt zichzelven een oordeel, niet onderscheidende het lichaam des Heeren. Daarom zijn onder u vele zwakken en kranken, en velen slapen. Want indien wij onszelven oordeelden, zo zouden wij niet geoordeeld worden. Maar als wij geoordeeld worden, zo worden wij van den Heere getuchtigd, opdat wij met de wereld niet zouden veroordeeld worden."

Gods tucht in ons leven, of via de gemeente, is genade. Het voorkomt een veel zwaarder oordeel later.

Hoe zou tucht eruit moeten zien?

Altijd met gebed en zelfonderzoek

Voordat een gemeente tucht uitoefent, moet er gebed zijn. Galaten 6:1 zegt: "Broeders, indien ook een mens bezet ware door enige misdaad, gij, die geestelijk zijt, brengt den zodanige terecht in den geest der zachtmoedigheid; ziende op uzelven, opdat ook gij niet verzocht wordt."

We moeten onszelf eerst onderzoeken. Leven wij zelf naar Gods Woord?

Het zou hypocriet zijn als een kerkgemeente vol zondaars wijst naar één persoon. Daarom moet tucht altijd beginnen bij leiderschap dat zelf een voorbeeld is, en bij een kerkgemeente die haar eigen leven serieus neemt.

Met droefheid, niet met hoogmoed

In 1 Korinthe 5:2 verwijt Paulus de gemeente: "En gij zijt opgeblazen, en hebt niet veel meer geweend, opdat degene, die deze daad gedaan heeft, uit het midden van u weggenomen ware."

Tucht moet met gebroken hart gebeuren, niet met zelfvoldaanheid.

Als een ouder zijn kind moet straffen, doet hij dat met pijn in zijn hart, niet met plezier. Zo moet ook de kerkgemeente treuren wanneer zij een lid moet uitsluiten.

Met de deur open voor herstel

In 2 Korinthe 2:6-8 schrijft Paulus over iemand die eerder getuchtigd was: "Denzelven is deze bestraffing genoeg, die van velen geschied is; Alzo dat gij hem daarentegen veeleer moet vergeving schenken en vertroosten, opdat misschien dezelfde niet door al te grote droefheid verslonden worde. Daarom bid ik u, dat gij de liefde jegens hem bevestigt."

Wanneer iemand echt berouw toont, moet de kerkgemeente hem of haar met open armen ontvangen. Het doel was nooit definitieve uitsluiting, maar tijdelijke correctie om tot herstel te komen.

Denk aan de gelijkenis van de verloren zoon (Lukas 15:11-32). Toen de zoon terugkwam, rende de vader naar hem toe en omarmde hem. Hij gooide geen zout in de wonden. Hij vroeg niet: "Waarom heb je dit gedaan?" Hij vierde dat zijn zoon dood was en weer levend is geworden. Zo moet ook de gemeente reageren op echte bekering.

Praktische voorbeelden in onze tijd

Voorbeeld: Ontrouw in het huwelijk

Stel, een echtgenoot in de kerkgemeente begint een affaire en verlaat zijn vrouw voor een ander. De kerkgemeente spreekt hem aan, maar hij is onberouwvol. Hij zegt: "Ik ben nu gelukkiger. God wil toch dat ik gelukkig ben?"

Wat moet de kerkgemeente doen? Volgens Mattheüs 18 en 1 Timotheüs 5 moet deze persoon, na herhaalde waarschuwingen, openlijk terechtgewezen worden. Waarom? Omdat zijn houding anderen zou kunnen beïnvloeden. Andere mensen in moeilijke huwelijken zouden kunnen denken: "Als hij het kan doen, waarom ik niet?"

De Bijbel is helder over huwelijk. Maleachi 2:16 zegt: "Want Ik haat den echtscheiding, zegt de HEERE, de God Israëls." En in Mattheüs 19:6 zegt Jezus: "Hetgeen dan God samengevoegd heeft, scheide de mens niet."

Dit betekent niet dat een slachtoffer van overspel in de steek gelaten wordt. De onschuldige partij verdient ondersteuning en liefde van de kerkgemeente. Maar de schuldige partij moet de ernst van zijn of haar daden onder ogen zien.

Voorbeeld: Samenwonen zonder huwelijk

In Nederland is het volkomen normaal geworden om samen te wonen voor het huwelijk. Maar Gods Woord noemt dit hoererij, seksuele gemeenschap buiten het huwelijk. Hebreeën 13:4 zegt: "Het huwelijk zij eerlijk onder allen, en het bed onbevlekt; maar de hoereerders en overspelers zal God oordelen."

Stel, twee leden van de kerkgemeente besluiten samen te gaan wonen. De kerkgemeente spreekt hen aan, maar zij zeggen: "We houden van elkaar. We gaan volgend jaar trouwen. Wat is het verschil?"

Het verschil is gehoorzaamheid aan Gods Woord. En als ze écht van plan zijn te trouwen, waarom dan niet nu? In onze cultuur is het contract voor een telefoon of huurhuis serieuzer dan de relatie tussen man en vrouw. Maar God neemt huwelijk serieus. Het is een verbond, geen proefperiode.

Als deze mensen niet willen luisteren, moet de kerkgemeente volgens Schriftuurlijk principe handelen. Niet omdat wonen zonder huwelijk de ergste zonde is, maar omdat zij bewust ongehoorzaam zijn en anderen een slecht voorbeeld geven.

Voorbeeld: Homoseksualiteit en andere seksuele zonden

Dit is misschien wel het meest controversiële onderwerp in onze tijd. De samenleving heeft homoseksualiteit volledig geaccepteerd en zelfs gevierd. Maar Gods Woord is onveranderd.

Leviticus 18:22 zegt: "Gij zult niet bij een manspersoon liggen, met vrouwelijke bijligging; dit is een gruwel." En in het Nieuwe Testament bevestigt Romeinen 1:26-27 dit: "Daarom heeft God hen overgegeven aan oneerlijke bewegingen; want ook hun vrouwen hebben het natuurlijk gebruik veranderd in het gebruik tegen nature. En insgelijks ook de mannen, nalatende het natuurlijk gebruik der vrouw, zijn verhit geworden in hun lust tegen elkander, mannen met mannen schandelijkheid bedrijvende."

1 Korinthe 6:9-10 voegt daaraan toe: "Weet gij niet, dat de onrechtvaardigen het Koninkrijk Gods niet zullen beërven? Dwaalt niet; noch hoereerders, noch afgodendienaars, noch overspelers, noch ontuchtigen, noch die bij mannen liggen, noch dieven, noch gierigaards, noch dronkaards, geen lasteraars, geen rovers zullen het Koninkrijk Gods beërven."

Let op: deze lijst bevat niet alleen seksuele zonden. Ook gierigaards, dronkaards en lasteraars worden genoemd. De kerkgemeente moet consistent zijn, alle zonde moet aangepakt worden, niet selectief alleen bepaalde zonden die maatschappelijk nog niet geaccepteerd zijn.

Maar vers 11 geeft hoop: "En dezen zijn sommigen van u geweest; maar gij zijt afgewassen, maar gij zijt geheiligd, maar gij zijt gerechtvaardigd, in den Naam van den Heere Jezus, en door den Geest onzes Gods."

Mensen kunnen veranderen. Maar dan moet er wel berouw zijn en een verlangen om God te gehoorzamen.

Stel je een roker voor die zegt: "Ik ben een christen, maar ik blijf gewoon roken." De kerkgemeente zou zeggen: "Broeder, je lichaam is een tempel van de Heilige Geest. Probeer ervan af te komen." Als hij zegt: "Ik ben een roker, dat is wie ik ben, ik kan niet veranderen," dan is er een probleem. Nu stel je iemand voor die zegt: "Ik ben alcoholist, dat is mijn identiteit," en blijft bewust drinken. De kerkgemeente zou ingrijpen. Zo moet het ook zijn met alle zonde, niet omdat sommige zonden erger zijn, maar omdat alle onberouwvolle zonde de relatie met God schaadt.

Voorbeeld: Materialisme en gierigheid

We spreken vaak over seksuele zonden, maar zelden over gierigheid. Toch staat dit ook in de lijst van 1 Korinthe 6:10. Jezus waarschuwde keer op keer voor liefde voor geld.

In Mattheüs 6:24 zegt Hij: "Niemand kan twee heren dienen; want of hij zal den enen haten, en den anderen liefhebben; of hij zal den enen aanhangen, en den anderen verachten; gij kunt niet God dienen en Mammon."

Stel je iemand voor in De Waarheid Gods die miljoenen verdient maar nooit iets geeft, die in luxe leeft terwijl broeders en zusters nood hebben, die God alleen met zijn mond dient maar zijn hart en portemonnee gesloten houdt. Deze persoon moet evenzeer terechtgewezen worden als iemand in seksuele zonde. Maar vaak durven we dit niet, omdat gierigaard vaak invloedrijke, rijke mensen zijn. Dit is respecteren van personen, wat God verboden heeft (Jakobus 2:1-9).

Voorbeeld: Verdeeldheid en roddel

Spreuken 6:16-19 somt zeven dingen op die God haat. Daaronder: "Een vals getuige, die leugens uitblaast; en die tussen broederen tweedracht zaait."

Roddel verwoest kerkgemeenten. Toch wordt dit zelden met kerkelijke tucht aangepakt. Iemand die steeds weer roddelt, anderen zwart maakt, en verdeeldheid zaait, moet net zo goed terechtgewezen worden als iemand in openlijke zonde. Misschien zelfs sneller, want roddel verspreidt zich als een virus door een gemeente.

Jakobus 3:5-6 zegt: "Alzo is ook de tong een klein lid, en roemt nochtans grote dingen. Ziet, een klein vuur, hoe groten hout het aansteekt! En de tong is een vuur, een wereld der ongerechtigheid."

De gevolgen van geen tucht

Wat gebeurt er wanneer een kerkgemeente weigert tucht uit te oefenen?

1. Zonde wordt genormaliseerd

Wanneer openlijke zonde niet aangepakt wordt, denken mensen: "Het is blijkbaar niet zo erg." De standaard zakt steeds verder. Wat eerst ondenkbaar was, wordt getolereerd. Wat getolereerd werd, wordt geaccepteerd. Wat geaccepteerd was, wordt verdedigd.

Dit proces zien we overal in de westerse kerken. Eerst werden echtscheidingen getolereerd "in uitzonderlijke gevallen." Nu is hertrouwen na echtscheiding om welke reden dan ook geaccepteerd. Homoseksualiteit was eerst "een zonde, maar we moeten liefdevol zijn." Nu wordt het in veel kerken gevierd met regenboogvlaggen in de kerkzaal. Waar stopt het? Wanneer gaat de kerk weer terug naar het Woord?

2. De Heilige Geest wordt bedroefd

Efeziërs 4:30 waarschuwt: "En bedroeft den Heiligen Geest Gods niet, door Welken gij verzegeld zijt tot den dag der verlossing."

Wanneer de kerkgemeente weigert heilig te leven, wordt de Heilige Geest bedroefd. Zijn kracht en aanwezigheid verminderen. De kerkgemeente wordt geestelijk dood, een gebouw vol mensen, maar zonder leven.

Heb je wel eens een kerk bezocht waar alles perfect georganiseerd lijkt, maar er is geen leven? Mooie liederen, nette preek, maar geen aanwezigheid van God? Dat komt vaak doordat de Geest is bedroefd door onbehandelde zonde in de kerkgemeente.

3. Gods oordeel komt

In Openbaring 2 en 3 spreekt Jezus tot zeven gemeenten. Sommige krijgen lof, anderen krijgen ernstige waarschuwingen. Aan de gemeente in Thyatira zegt Hij in Openbaring 2:20-23: "Maar Ik heb enige weinige dingen tegen u, dat gij de vrouw Izebel verdraagt, die zichzelve zegt een profetes te zijn, en zij leert, en verleidt Mijn dienstknechten, te hoereren en afgodenoffers te eten. En Ik heb haar tijd gegeven, opdat zij zich zou bekeren van haar hoererij, en zij heeft zich niet bekeerd. Zie, Ik werp haar te bed, en die met haar overspel bedrijven, in grote verdrukking, indien zij zich niet bekeren van hun werken. En haar kinderen zal Ik door den dood ominbrengen."

Deze kerkgemeente tolereerde een valse lerares. Het gevolg? Zwaar oordeel. God neemt het serieus wanneer leiders zonde toestaan in de kerkgemeente. Liever een kleine, heilige kerkgemeente dan een grote, lauwwarme kerkgemeente die Gods naam beschaamt.

De weg vooruit

Wat betekent dit alles voor ons vandaag?

Voor individuele gelovigen:

1. Onderzoek jezelf eerst; Voor je wijst naar een ander, kijk naar je eigen leven (Mattheüs 7:5)

2. Wees bereid om terechtgewezen te worden; Als iemand je aanspreekt op zonde, reageer met nederigheid (Spreuken 27:6: "De slagen van een liefhebber zijn getrouw")

3. Spreek anderen aan in liefde; Als je zonde ziet, zwijg niet. Maar doe het met zachtheid en gebed

4. Bid voor wie in zonde zijn; Jakobus 5:16 zegt: "Belijdt elkander de misdaden, en bidt voor elkander, opdat gij gezond wordt"

Het is makkelijker om weg te kijken. Het is makkelijker om te zeggen: "Het is mijn zaak niet." Maar echte liefde grijpt in. Een vriend die je in de fout ziet gaan en niets zegt, is geen echte vriend.

Voor gemeenten:

1. Herstel Bijbelse tucht; Begin met leiderschap. Oudsten moeten het voorbeeld geven (1 Petrus 5:3)

2. Leer het hele raad Gods; Preek niet alleen over liefde, maar ook over heiligheid, berouw en tucht

3. Maak het proces helder; Gemeenten moeten weten hoe kerkelijke tucht werkt, zodat het geen verrassing is

4. Wees consistent; Pak alle zonde aan, niet selectief. Geen respecteren van personen

Dit zal niet populair zijn. Sommige mensen zullen vertrekken. Maar Jezus Christus vroeg Zijn discipelen ook: "Wilt gij ook niet weggaan?" (Johannes 6:67). Beter een kleine, trouwe groep die Christus volgt, dan een grote menigte die Hem alleen met de lippen eert.

Voor De Waarheid Gods:

Als kerkgemeente hebben we een naam die verplicht: De Waarheid Gods. Dat is een hoge standaard. Het betekent dat we niet kunnen compromitteren met de wereld. Het betekent dat we het Woord van God serieus nemen, ook de moeilijke delen.

Laten we een kerkgemeente zijn die bekend staat om twee dingen: radicale liefde en radicale heiligheid. Radicale liefde voor de zondaar, die niemand opgeeft en iedereen uitnodigt tot Jezus Christus. Maar ook radicale heiligheid, die niet toestaat dat zonde onbesproken blijft. Deze twee zijn geen tegenstellingen, ze horen bij elkaar.

Slot: De balans van genade en waarheid

Johannes 1:14 beschrijft Jezus Christus zo: "En het Woord is vlees geworden, en heeft onder ons gewoond (en wij hebben Zijn heerlijkheid aanschouwd, een heerlijkheid als des Eniggeborenen van den Vader), vol van genade en waarheid."

Let op: genade én waarheid. Niet genade zonder waarheid (dat is tolerantie van zonde). Niet waarheid zonder genade (dat is liefdeloze wetticisme). Maar beide samen.

Jezus Christus was vol genade. Hij at met zondaars. Hij vergeeft ons. Maar Jezus Christus was ook vol waarheid. Hij zei tegen de vrouw bij de put: "Ga heen, en zondige niet meer" (Johannes 8:11). Hij noemde de Farizeeën ruw wat zij waren, hypocrieten en in verwomde graven gelijken (Mattheüs 23:27).

De kerkgemeente van Jezus Christus moet hetzelfde zijn. Vol van genade voor de zondaar die berouw toont. Vol van genade voor wie valt en weer opstaat. Maar ook vol van waarheid, onverbiddelijk tegen zonde, onbuigzaam in Gods Woord, onverschrokken in het spreken van de waarheid.

De Kracht van Bijbelse Tucht

Laten we niet bang zijn. Wanneer een kerkgemeente volgens het Schriftwoord handelt, gebeuren er mirakels.

In 2 Korinthe 7:8-11 schrijft Paulus over zijn vorige brief aan de Korinthe, die hard was: "Want hoewel ik u bedroevend heb door die brief, het berouw mij niet; want hoewel het mij berouw deed, toch zie ik, dat die brief u, zij het al voor een poos, bedroevend gemaakt heeft. Nu verblijdt het mij, niet dat gij bedroevd zijt geworden, maar dat gij bedroevd zijt geworden tot bekering; want gij zijt na Gods wille bedroevd geworden, opdat gij door ons geen schade zou lijden. Want de droefheid, die naar Gods wil is, werkt bekering ter zaligheid, daar niets van te berouwen; maar de droefheid der wereld werkt de dood. Want ziet, dit zelfde, dat gij naar Gods wil bedroevd zijt geworden, wat veel zorgvuldigheid heeft het in u gewrocht, ja zelfs verdediging, ja zelfs verbolgenheid, ja zelfs vrees, ja zelfs verlangen, ja zelfs ijver, ja zelfs wraking! Gij hebt in alles bewezen, dat gij rein zijt in deze zaak."

De Korinthe waren bedroevd geworden, maar het leidde tot echte verandering! Dit is wat tucht kan doen. Het kan een kerkgemeenschap transformeren.

Vergelijk dit met onze huidige cultuur: wanneer iemand gekritiseerd wordt, is het slachtoffer. Wanneer iemand terechtgewezen wordt, roept hij "discriminatie" of "psychologisch misbruik." We hebben het vermogen verloren om feedback te nemen en ervan te groeien. Maar een kerkgemeente die Schriftuurlijke tucht handhaaft, leert haar leden dit weer: nederigheid, berouw, groei. Dit zijn waarden die onze samenleving wanhopig nodig heeft.

Waarschuwingen en voorzorgsmaatregelen

Natuurlijk, omdat tucht krachtig is, kan het ook misbruikt worden. We moeten voorzichtig zijn.

Voorzorg: Geen machtsmisbruik door leiders

Het gevaar bestaat dat leiders kerkelijke tucht gebruiken om onwillige leden tot zwijgen te brengen. Dit is verkeerd. In 1 Petrus 5:2-3 waarschuwt Petrus oudsten: "De kudde Gods, die onder u is, weidt, niet uit dwang, maar gaarne; niet uit schande der winst, maar uit hartstochtingte; ook niet als heersende over uw posten, maar voorbeelden zijnde der kudde."

Tucht mag nooit gebruikt worden om angst in te boezemen of macht uit te oefenen.

Dit gebeurt jammer genoeg in sommige autoritaire kerken en sektes. Leiders gebruiken tucht als wapen tegen wie hun niet gehoorzaamt. Dit is niet Bijbels. Echte tucht dient de kerkgemeente, niet de leider.

Voorzorg: Geen willekeurige behandeling

Tucht moet consistent zijn. Je kunt niet gierigaards in de kerkgemeente tolereren maar homoseksuelen vervolgen. Je kunt niet roddel toestaan maar overspel niet. De standaard moet overal gelijk zijn.

In Jakobus 2:1-9 wordt duidelijk gemaakt: "Mijn broeders, hebt de geloof onzes Heeren Jezus Christus, der heerlijkheid, niet in respecteren van personen. Want indien in uw vergadering kwam een man, in gouden ring en in schone kleding, en ook kwam in een arme in vuile kleding; en gij zag neer op dengene, die in schone kleding gekleed is, en zeide tot hem: Zit hier goed; en zeide tot de arme: Gij staat daar; of zit daar beneden mijn voetenbankje; Zou gij dan niet tegen u zelven tweeslachtig zijn, en rechters geworden zijn van kwaade gedachten?"

Laten we eerlijk zijn: als een rijke zakenman en een arme arbeider beiden dezelfde zonde begaan, wordt de arme onevenredig harder bestraft. Dit is wat we aanzien van personen noemen, en God haat het. De kerkgemeente moet blind zijn voor status, rijkdom, en invloed. Voor God is iedereen gelijk.

Voorzorg: Geestelijkheid, niet gespierdheid

Tucht mag nooit wreed of vernederend zijn. In Galaten 6:1 wordt herhaald: "Gij, die geestelijk zijt, brengt den zodanige terecht in den geest der zachtmoedigheid."

Stel je voor dat een kerkgemeente iemand volledig vernedert, hem of haar als vuil behandelt, en alle vertrouwen schend. Dit is niet tucht, dit is wraak. Echte tucht gebeurt in gebed, met verdriet, met hoop op herstel. Het voelt niet goed. Het hoort niet goed te voelen. Maar het dient een heilig doel.

Voorzorg: Ruimte voor onenigheid in niet-essentiële zaken

Niet alle problemen vereisen tucht. Christenen mogen zich ergens in vergissen zonder uit de kerkgemeente gestoten te worden.

Romeinen 14:1-4 zegt: "Die echter zwak is in het geloof, die neemt aan, maar niet tot gissing der gevoelens. De een oordeelt, dat men alles mag eten; de ander, die zwak is, eet groente. Die eet, verachte die niet eet; en die niet eet, veroordele die eet niet; want God heeft hem aangenomen. Wie ben jij, dat gij uws medeknechts rechter zijt? Hij staat, of hij valt, voor zijnen Heer."

Bepaalde muziekstijl in de kerk, bepaalde kledingnormen, bepaalde voedingsgebruiken, dit zijn gebieden waar christenen mogen verschillen. Dit vereist geen tucht. Tucht is voor zaken waarin God duidelijk is geweest in Zijn Woord: seksuele immoreel, averechtse handelingen, duidelijke ongehoorzaamheid.

Een roep tot de volgende generatie

Jongeren in onze kerken groeien op in een samenleving die zegt: "Het interesseert niemand wat je doet. Iedereen mag alles. Niemand mag je oordelen." Maar dit is een leugen.

Alles wat je doet, heeft gevolgen. Voor jezelf, voor je familie, voor je kerkgemeente, voor je stad, voor je natie. En God interesseert zich erbij, heel erg zelfs. Hij ziet. Hij weet. En uiteindelijk zal Hij oordelen.

Maar Gods oordeel begint in Zijn huis (1 Petrus 4:17). Daarom moet de kerkgemeente nu al handelen. Niet uit haat, maar uit liefde. Niet uit superioriteit, maar uit zorg voor elkaar.

Jongeren: zoek een kerkgemeente die je houdt aan Gods Woord. Je voelt je nu misschien beperkt. Je vrienden leven zoals ze willen. Maar over twintig jaar zul je zien dat tucht zaligheid is. De vrienden die nu vrij lijken, zullen gebroken zijn. Jij, echter, zult stand houden. Je zult weten dat je op een rots staat. Dit is het geschenk van echte gemeenteleiding.

De rol van vergeving en rehabilitatie

Na tucht moet er ruimte zijn voor vergeving. Dit kan niet genoeg benadrukt worden.

In 2 Korinthe 2:5-8 gaat Paulus verder met het geval dat hij eerder behandelde: "Maar indien iemand bedroevdheid aangebracht heeft, die heeft niet mij bedroevd, maar (ik zeg het matig) u allen. Denzelven is deze bestraffing genoeg, die van velen geschied is; Alzo dat gij hem daarentegen veeleer moet vergeving schenken en vertroosten, opdat misschien dezelfde niet door al te grote droefheid verslonden worde. Daarom bid ik u, dat gij de liefde jegens hem bevestigt."

Wat belangrijk is: de persoon had reeds berouw en was zichtbaar veranderd. Daarom was het moment gekomen om hem terug te nemen in de volle gemeenschap.

Dit betekent niet: "Je bent eenmaal terechtgewezen, dus je bent voorgoed gebrandmerkt." Nee. Dit betekent: "Je hebt berouw getoond, je bent veranderd, je bent vergeven, je bent hersteld." Volledige gemeenschap, volle vergeving.

Het getuigenis naar buiten

Wanneer een kerkgemeente Bijbelse tucht handhaaft, heeft dit een veel groter effect dan veel christenen realiseren.

De wereld ziet: hier is een groep mensen die werkelijk gelooft wat ze zeggen. Ze zijn niet dubbelhartig. Ze compromitteren niet met hun waarden voor populariteit. Ze houden elkaar aantwoordelijk. Ze zijn serieus over wat zij leven.

Dit is evangelisatie zonder woorden. Dit is een getuigenis.

In Nederland zien we heel veel liberale kerken die alles accepteren. En weet je wat? Ze sterven. Ze worden steeds kleiner en ouder. Daarentegen zien we wereldwijd veel strikte, kleine kerken die groeien. Waarom? Omdat jongeren zoeken naar waarheid. Ze zoeken naar iets wat echt is, wat standhoudend is. Ze zijn ziek van onzin. Ze willen echte gemeenschap. Bijbelse tucht, samen met Bijbelse liefde, creëert dit.

Een beroep op leiders

Als je leider bent in een kerkgemeente, je hebt een grote verantwoordelijkheid. Je zult voor God verantwoording af moeten leggen over hoe je Zijn kudde hebt geleid.

In Hebreeën 13:17 staat: "Gehoorzaamt aan hen, die u leiden, en onderwerpt u; want zij waken over uw zielen, als wanneer zij daarvan rekenschap moeten geven; opdat zij dit met blijdschap kunnen doen, en niet met beswaring, want dit zou u schadelijk zijn."

Leiders moeten waken over zielen. Dat betekent niet alleen aanmoediging geven. Het betekent ook waarschuwen, corrigeren, tuchtigen. Het is lastig werk. Het maakt je niet populair. Maar het is noodzakelijk.

Een voorganger vertelde eens: "Ik ben bereid om de populariteit te verliezen, zelfs de kerkgemeente te verliezen, maar ik wil niet mijn ziel verliezen. En ik wil niet de zielen van mijn kudde verliezen." Dit is de houding die nodig is. Dit is echte pastorale zorg.

Wat zonde is en wat niet

Laten we helder zijn: niet alles wat anders is of oncomfortabel, is zonde.

Het volgen van mode, het hebben van een bepaald uiterlijk, bepaalde vormen van vermaak, dit zijn niet automatisch zonde. Sommige christenen zijn voorzichtig met films, anderen niet. Sommigen eten geen vlees, anderen wel. Dit zijn vrije gebieden (met voorzichtigheid natuurlijk).

Maar bepaalde dingen zijn absoluut zonde, omdat Gods Woord helder hierover is:

• Echtbreuk en overspel

• Homoseksuele handelingen (niet gevoelens, maar handelingen)

• Diefstal

• Leugen en bedrog

• Moord

• Dronkenschap

• En veel meer

Laat ons voorzichtig zijn met onze wettische lijsten. Maar laat ons ook niet naïef zijn en stellen dat Gods Woord onduidelijk is. Het is helder. We hoeven het alleen uit te voeren.

Voor hen die worstelen met zonde

Misschien lees je dit en je worstelt met zonde. Je voelt je veroordeeld. Weet: dit artikel is niet bedoeld om je te veroordeelen. Het is bedoeld om je naar Jezus Christus te wijzen.

1 Johannes 1:9 zegt: "Indien wij onze zonden belijden, Hij is getrouw en rechtvaardig, dat Hij ons de zonden vergeeft, en ons reinigt van alle ongerechtigheid."

Je kan veranderen. Niet uit jezelf, je eigen wilskracht zal falen. Maar door Jezus Christus. Door Zijn geest. Door jezelf aan Hem over te geven.

Zoek je kerkgemeente op. Spreek met iemand daar. Beken je zonde. Vraag om hulp. Dit is het doel van de kerkgemeente, niet om je te veroordelen, maar om je naar verlossing te leiden.

De hoop in tucht

Tot slot: tucht is geen pessimisme. Het is hoop. Het is het geloof dat mensen kunnen veranderen. Dat zonden kunnen worden overwinnen. Dat uitgestoten personen terug kunnen keren.

Zonder tucht, sterven kerkgemeenten langzaam, zonder ooit het te beseffen. Met tucht, Bijbelse, liefdevol, consistent tucht, kunnen kerkgemeenten levend, gezond, en getuigend zijn.

Laten wij de moed hebben om het moeilijke werk te doen. Laten wij uit liefde waarheid spreken. Laten wij, als De Waarheid Gods, werkelijk de waarheid van God uitdragen, niet alleen in woorden, maar in ons leven en in onze kerkgemeenten.

Want dit is wat Jezus Christus ons leerde. Dit is wat de apostelen ons voordeden. En dit is wat onze generatie hard nodig heeft.